Czy gra na quizomatach to hazard?
Quizomaty, czyli internetowe terminale zwierające różne gry, głównie quizy wiedzy, wyglądem i zasadami działania nie różnią zbytnio się od jednorękich bandytów – na ekranie pojawiają się rzędy owoców – jeśli są takie same, gracz ma szansę wygrać.
Najpierw musi jednak odpowiedzieć na pytanie – ten właśnie element pozwala kwestionować, czy gra taka ma element losowości charakterystyczny dla gier hazardowych. Uznanie quizomatów za automaty oznacza, że podlegają one rejestracji i innym wymogom wynikającym z ustawy hazardowej.
Quizomaty to nie hazard?
Zgodnie z ustawową definicją, zawartą w art. 2 ust. 3 i 5 ustawy, istotą zakwalifikowania danej maszyny do kategorii automatów do gier jest losowość. Zwolennicy traktowania quizomatów jako urządzeń niezwiązanych z hazardem przytaczają wyroki sądów potwierdzające te stanowisko: wystąpienie jakiegokolwiek elementu przypadkowości w trakcie gry nie przesądza o uznaniu jej za losową. Element losowości musi być bowiem podstawowym czynnikiem przesądzającym o wyniku gry (wyrok WSA w Poznaniu z 05.03.2013 r., I SA/Po 964/12). Zdaniem mec. Górskiego Nie ulega wątpliwości, że te urządzenia nie są oparte na losowości, tylko na wiedzy i predyspozycjach gracza.
Wniosek taki wypływa również z opinii technicznej Instytutu Elektrotechniki w Warszawie, który jest jedną z kilku jednostek, posiadających akredytację MF do badań technicznych automatów i urządzeń do gier. Zgodnie z nią quizomaty zawierające grę o nazwie „Konkurs Wiedzy Powszechnej” program konkursów nie jest grą losową w znaczeniu art. 2 ustawy o grach hazardowych. Wynik konkursu jest bowiem zależny od wiedzy uczestnika.
Oczywiście internetowe terminale z quizami wiedzy mogą mieć różny stopień trudności pytań (od banalnych po bardziej skomplikowane), ale z prawnego punku widzenia kwestia ta ma drugorzędne znaczenie. Kluczowy jest bowiem fakt uzależniania efektu gry od zdolności gracza, a nie od samego przypadku (losowości).
Quizomat to jednak automat?
Należy jednak podkreślić, że przytaczane wyroki dotyczyły poprzedniego stanu prawego – po nowelizacji ustawy hazardowej zmieniono definicje dotyczące charakteru gry na automatach. Zgodnie z aktualnym orzecznictwem losowość musi być dominującym elementem gry – należy ją rozumieć jako sytuację, w której wynik gry zależy od przypadku, jak również sytuację, w której rezultat gry jest nieprzewidywalny dla grającego.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w wyroku z dnia 13.12.2017 r. (III SA/Gd 600/17) orzekł, że o ile na gruncie art. 2 ust. 3 ustawy, poza losowością gry na automacie, możliwe jest jeszcze wprowadzenie do gry, jako istotnych, elementów umiejętności, zręczności lub wiedzy gracza, o tyle na gruncie art. 2 ust. 5 u.g.h. te elementy (umiejętności, zręczności, wiedzy) mogą mieć jedynie charakter marginalny. W związku z tym osoba, na którą naczelnik urzędu celno-skarbowego nałoży karę może złożyć odwołanie, a potem skierować sprawę do sądu administracyjnego.
O ile ze strony prawnej można dopatrywać się uzasadnienia obu stanowisk (legalizujących grę na quizomatach lub nie), to resort finansów stawia sprawę jasno. Zgodnie z komunikatem z 26.05.2017 r., którego treść przytaczamy na zdjęciu obok tekstu, losowość jest zasadniczą cechą charakterystyczną dla gier hazardowych (…) Wprowadzenie dodatkowych elementów o charakterze niehazardowym, np. pytań, które mają jedynie sugerować, że wygrana w grze jest zależna od wiedzy gracza, a nie od przypadku, nie zmienia faktu, że jest to gra na automacie w rozumieniu ustawy o grach hazardowych, jeżeli zawiera w sobie element losowości.
W tym zakresie MF wykazuje konsekwencję – jeszcze przed wejściem w życie nowelizacji ustawy uznawano je za automaty do gry – 29.11.2016 r. wydano pierwsze rozstrzygnięcie uznające grę na quizomatach za grę na automatach do gier. Wobec tego urządzanie gier na tych maszynach podlega karom z art. 89 ust. 1 w wysokości 100 tys. zł.
Faktem jest również, że zgodnie z art. 2 ust. 6 jedynie MF może wydać wiążącą decyzję, czy gra na danym urządzeniu jest grą na automacie w rozumieniu ustawy hazardowej – opinia jednostki badającej nie ma takiego charakteru. Podsumowując można stwierdzić, że lepiej nie grać na quizomatach (chyba, że są legalnie zarejestrowane w kasynie lub salonie gry), ponieważ konsekwencje są dotkliwe (tu przeczytasz, jakie są kary za grę na automatach bez koncesji), a swoich racji trzeba dochodzić przed sądem.
Ponieważ status prawny quizomatów jest wątpliwy, korzystniej jest skupić się na tych odmianach gier hazardowych, które są legalne z całą pewnością. Polscy gracze mogą więc bez przeszkód grać w naziemnych kasynach, których jest 42 (legalne kasyno online dopiero powstanie), mogą też obstawiać zakłady bukmacherskie.
Warto wiedzieć o quizomatach
- Sposób działania quizomatów opiera się na losowości, podobnie jak przy automatach, ale wynik gry zależy również od umiejętności gracza
- Od decyzji naczelnika urzędu celno-skarbowego nakładającej karę można złożyć odwołanie, a następnie skierować sprawę do sądu administracyjnego
