Dlaczego gry na pieniądze tak mocno nas wciągają?
Naukowcy odkryli już jakiś czas temu, że substancja, która wydziela się w ludzkim mózgu w sytuacjach ryzykownych – ale i w sytuacjach wielkiego szczęścia – to adrenalina. Amerykanie nazywają ją hormonem 3xF: od słów: fight, fear, flight – walka, strach, ucieczka.
To dzięki niej w sytuacjach krytycznych jesteśmy w stanie dokonać rzeczy wielkich, albo wręcz niemożliwych. Adrenalina nakręca, dodaje sił i refleksu, motywuje. Pojawia się w naszym organizmie także podczas zakochania. Ona sprawia, że na twarzy pojawiają się rumieńce, czujemy niepokój, drżenie rąk, bardziej się pocimy. To reakcja podobna do tej podczas stresu.
Adrenalina mobilizuje podczas gry, dopamina uszczęśliwia
Delikatny stres, związany z określonym poziomem ryzyka, pojawia się także podczas gier losowych. Obstawiamy jakieś pieniądze, liczymy na wygraną, podczas wyścigów sportowych czy meczów, których wyniki typujemy, wewnętrznie się spinamy, by pomóc sportowcom – i wtedy nasz organizm wydziela adrenalinę. To wielki zastrzyk energii, który sprawia, że mamy wrażenie, iż możemy przenosić góry.
A jeśli uda się wygrać – w organizmie pojawia się druga substancja, zwana dopaminą. Często nazywana jest hormonem szczęścia, bo towarzyszy człowiekowi w najszczęśliwszych chwilach życia. Kontroluje aktywność ciała, ruch oraz zdolność odczuwania przyjemności. Jest elementem tzw. mechanizmu nagrody – całego systemu w ludzkim mózgu, który uruchamia się podczas przyjemnych sytuacji. Dopaminy jest tym więcej, im bardziej przyjemny jest dany moment. Wysoki poziom tego hormonu sprawia, że czujemy prawdziwą euforię. A tak właśnie zdarza się podczas wygranych hazardowych: stres, napięcie, oczekiwanie na wynik – i wreszcie jest, zwycięstwo, wygrana, sukces! Przejście z sytuacji stresowej do przyjemności jest tu tak szybkie i gwałtowne, że mózg jest dosłownie zalewany przez dopaminę. Nic dziwnego, że czujemy się wspaniale – i chcemy tego uczucia doświadczać wielokrotnie.
Kryje się w tym niestety pewna pułapka – im bardziej podoba się nam ten stan, im większą mamy potrzebę odtwarzania go, tym większe jest ryzyko uzależnienia się od hazardu. Dotyczy to zresztą wszystkich naszych zachowań, uzależnić można się przecież także od Internetu, pracy czy zakupów. Dzieje się tak dlatego, że koktajl hormonalny w mózgu powstający w takich momentach wpływa na nas tak silnie, że chcemy go znowu poczuć.
Hazard może też uspokajać
Zdarzają się jednak hazardziści, których gra nie pobudza, lecz uspokaja i wycisza. To najczęściej osoby, które grają, aby zapomnieć choć na chwilę o codziennym stresie i trudnych, nierozwiązanych sprawach. One wybierają najczęściej grę samotną, często w Internecie. Nie potrzebują zabawy i towarzystwa, potrzebują zapomnienia. Z przeprowadzonych badań wynika, że mózg u takich graczy reaguje na grę podobnie jak na morfinę – oba te czynniki działają wówczas przeciwbólowo i wyciszająco. Natomiast ta sama gra u osób szukających energii i podniesienia motywacji wywołuje w ich organizmach efekty takie jak kokaina, która pobudza.
Jak widać, hazard potrafi wywoływać w naszych głowach zaskakująco różne efekty, zależnie od naszych potrzeb. Gra potrafi wyciszyć i uspokoić, albo wyzwolić wielkie pokłady energii. To dlatego tak mocno się w nią angażujemy – bo spełnia nasze emocjonalne oczekiwania. To znacznie istotniejsze niż wygrana.
