Regulacja rynku gier losowych w Polsce
Przyjęcie osobnego aktu prawnego, kształtującego rynek hazardu, jakim jest ustawa z 2009 r. o grach hazardowych, jest rozwiązaniem analogicznym jak w przypadku usług bankowych czy ubezpieczeniowych, które również posiadają osobną regulację ze swojego zakresu.
W powyższych przypadkach ustawodawca uznał, iż jest to materia na tyle skomplikowana i stawiająca przed państwem zagrożenia finansowe, gospodarcze itp. iż należy osobno kształtować poszczególne rodzaje działalności gospodarczej.
Pojawia się jednak pytanie, czy ustawa o grach hazardowych jest jedynym aktem kształtującym rynek gier hazardowych w Polsce, czy może istnieją inne przepisy, oddziałujące na tę gałąź gospodarki?
Hazard pod rygorem przepisów karnych
Oprócz ustawy wiodącej hazard w Polsce kształtują przepisy karne oraz dotyczące wykroczeń z zakresu hazardu. Zostały one umieszczone w Kodeksie karnym skarbowym ze względu na ich charakter, wymierzony przeciwko bezpieczeństwu fiskalnemu państwa.
W tych przepisach określone zostały rodzaje przestępstw, związane z hazardem (np. organizacja nielegalnych gier hazardowych, w tym zakładów wzajemnych bez licencji) oraz kara, jaka może za nie zostać wymierzona. Co ciekawe, Kks odnosi się również do wykroczeń, czyli czynów niskiej szkodliwości społecznej, i – podobnie jak w przypadku przestępstw – również określa należyte sankcje.
Kolejnym aktem, który również w pewnym stopniu wpływa na rynek gier hazardowych w naszym kraju, jest Kodeks Wykroczeń. W swojej treści zawiera on art. 128 stanowiący, iż kto w celu osiągnięcia korzyści majątkowej urządza grę hazardową albo użycza do niej środków lub pomieszczenia, podlega karze aresztu, ograniczenia wolności albo grzywny. Wspomniany czyn nie wyrządza bezpośrednio szkody budżetowi państwa i dlatego został umieszczony osobno, poza Kodeksem Karnym Skarbowym.
Regulacje hazardowe
Krótką, aczkolwiek bardzo ważną regulacją jest ta wynikająca z ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną. Art. 3a tej ustawy stanowi, iż świadczenie usług drogą elektroniczną w zakresie gier hazardowych podlega prawu polskiemu, w przypadku gdy gra hazardowa jest urządzana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub usługobiorca uczestniczy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w grze hazardowej, lub usługa jest kierowana do usługobiorców na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w szczególności dostępne jest korzystanie z niej w języku polskim lub jest reklamowana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Powyższa regulacja stanowi, iż wszelka działalność online z zakresu gier hazardowych (np. zakłady bukmacherskie online z bonusami bukmacherskimi z kodem promocyjnym), choćby nawet jej organizator nie miał siedziby na terytorium RP lub gracz mógł swobodnie wejść na jego witrynę i uczestniczyć w grze, podlega polskiej jurysdykcji. Takie rozwiązanie pozwala na wyciągnięcie konsekwencji wobec nielegalnego organizatora gry hazardowej online na podstawie polskich przepisów.
Zakłady na gruncie prawa cywilnego
Nawet prawo cywilne kształtuje nie tyle działalność hazardową, co zakłady. Art. 413 Kodeksu cywilnego dotyka problematyki zakładów i gier, których zawieranie nie wymaga zgody, zezwolenia lub koncesji wynikających z ustawy o grach hazardowych. Takie zakłady również nie mogą być zawierane w celu osiągnięcia korzyści, gdyż wtedy podlegały by już pod ustawę.
Z regulacji Kodeksu cywilnego wynika, iż osoba wypełniająca jakiekolwiek świadczenie, które wynikło z zawartego zakładu lub gry nie może żądać zwrotu, chyba, że gra lub zakład odbywał się wbrew przepisom prawa lub też był nierzetelny. Dodatkowo ustawodawca wskazuje, iż jedyną sytuacją, w przypadku której można dochodzić roszczeń, jest uczestnictwo w grze lub zakładzie prowadzonej na podstawie zezwolenia wydanego przez organ państwowy. Wynika z tego, iż jedynie w przypadku gier i zakładów organizowanych na podstawie ustawy o grach hazardowych można dochodzić należnych roszczeń.
Monopol państwa
Ustawa o gospodarce finansowej przedsiębiorstw państwowych również odnosi się do problematyki urządzania hazardu w Polsce. W swojej regulacji art. 25 tejże ustawy stanowi, iż w przedsiębiorstwach państwowych prowadzących terenowe gry liczbowe wojewoda określa część zysku osiągniętego przez te przedsiębiorstwa, która ma być przeznaczona na cele społeczne i rozwój gospodarki narodowej. Oznacza to, że część zysku wypracowana przez takie przedsiębiorstwo przeznaczana jest na cele społeczne, czyli pomoc państwa dla potrzebujących lub fundusze np. walki z nałogami. Pieniądze również trafiają na inwestycje, mające służyć rozwojowi gospodarczemu kraju.
Warto wiedzieć o regulacji rynku gier losowych
- Przepisy ustawy o grach hazardowych nie kształtują całościowo hazardu w Polsce: przestępstwa i wykroczenia skarbowe na gruncie hazardu określone są w odpowiednich kodeksach;
- Działalność online dostępna na terenie Polski podlega pod polską jurysdykcję;
- Roszczenia z gier nie podlegających ustawie o grach hazardowych nie są skuteczne
- Część pieniędzy z hazardu przekazywana jest na cele społeczne.
