Komisje nadzorujące zakłady w Polsce
W Polsce nie ma specjalnej komisji lub organu nadzorującego hazard, jak ma to miejsce w wielu innych państwach, np. we Francji (ARJEL), Anglii UK Gambling Commission czy we Włoszech (ADM).
Często komisje ds. hazardu nie tylko wydają licencje hazardowe, nadzorują przestrzeganie przepisów, ale rozstrzygają też roszczenia graczy przeciwko kasynom lub bukmacherom oraz pobierają podatek od gier. U nas zadania z tego zakresu podzielono – zgodnie z zasadą trójpodziału władzy – między organy władzy ustawodawczej, wykonawczej i sądowniczej.
Jakie uprawnienia kontrolne w sferze hazardu ma Minister Finansów?
Kluczowe kompetencje MF, jako organu władzy wykonawczej, określa ustawa o grach hazardowych z dnia 19 listopada 2009 r. Niewątpliwie do najważniejszych z nich należy udzielanie koncesji na prowadzenie kasyna oraz wydawanie zezwoleń na prowadzenie salonu gry bingo pieniężne i na urządzanie zakładów wzajemnych (art. 32 ust. 1-2 ww. ustawy). To on rozpatruje wnioski o ich udzielenie, analizuje m.in. sytuację finansową spółki (czy dysponuje odpowiednim kapitałem zakładowym by utrzymać płynność majątkową, nie posiada zaległości podatkowych). Jedynie MF może dokonać zmiany licencji na wniosek podmiotu, który je uzyskał (art. 51), a także zadecydować o jej cofnięciu (z przyczyn określonych w art. 59 ustawy hazardowej).
Bezpośredni nadzór MF nad sposobem prowadzenia działalności hazardowej polega także na tym, że zatwierdza on regulamin gry hazardowej każdego kasyna oraz spółki organizującej zakłady wzajemne, które ubiegają się o zalegalizowanie swej działalności. Zgodnie z art. 60 ust. 1-3 to właśnie ten dokument określa szczegółowe zasady prowadzenia gry, a jakakolwiek jego zmiana musi zostać zaakceptowana przez resort finansów. Każdy bukmacher musi więc określić w regulaminie jasne i przejrzyste zasady wypłaty wygranej, weryfikacji wieku graczy, przechowywania danych osobowych, tryb rozpatrywania reklamacji.
Formą sprawowania nadzoru MF nad przejrzystością finansową spółek hazardowych jest zobowiązanie ich do udzielania informacji dotyczących ich funkcjonowania na jego żądanie. Poza tą doraźną kontrolą bukmacherzy oraz inne firmy, którym licencji udziela MF, muszą mu co miesiąc przekazywać swoje zestawienia danych ekonomiczno-finansowych (art. 79 ust. 1-2 ustawy hazardowej).
Poza tym MF nakłada na operatorów Internetu oraz dostawców płatności kary w wysokości do 250 tys. zł za naruszanie obowiązku blokowania nielegalnych firm hazardowych wpisanych do rejestru domen zakazanych (art. 90 ust. 1 pkt 2 w zw. z art. 89 ust. 1 pkt 5 i 7).
Jakie inne organy i komisje kontrolują sektor hazardu w Polsce?
Uregulowanie hazardu odpowiednimi przepisami prawnymi jest na tyle ważne, że w naszym kraju działa stała komisja sejmowa – Komisja Kultury Fizycznej, Sportu i Turystyki (obecnie liczy 27 posłów). Zakresem jej działań jest m.in. sfera hazardu, o czym świadczy jej wkład w tworzeniu nowelizacji ustawy o grach losowych (19 października 2016 r. wydała ona Opinię w sprawie projektu ustawy o zmianie ustawy o grach hazardowych oraz niektórych innych ustaw).
Pewną rolę w kontrolowaniu hazardu odgrywa również Komisja Nadzoru Finansowego, ponieważ nadzoruje ona rynek finansowy (jego stabilność, przejrzystość, bezpieczeństwo), a zatem także wywiązywanie się przez banki i internetowe portale płatnicze ze zobowiązań wynikających z ustawy hazardowej. W tej sprawie wydała ona 5 maja 2017 r. komunikat nakazujący respektowanie zaprzestania obsługiwania portali figurujących w rejestrze domen zakazanych w ciągu 30 dni od wpisania do niego (art. 15g ustawy hazardowej).
Zgodnie z ustawą z dnia 21 lipca 2006 r. o nadzorze nad rynkiem finansowym uprawnienia KNF w tym zakresie dotyczą dopilnowania, aby operatorzy płatności wdrożyli stosowne czynności kontrolne i zapewnili odpowiednie rozwiązania zapobiegawcze.
Jak już wspomniano, wszelkie sporne kwestie dotyczące hazardu można rozwiązać na drodze sądowej (art. 21 ustawy hazardowej).
Warto wiedzieć
- W Polsce nie ma odrębnej komisji powołanej do nadzorowania hazardu
- Głównym organem kontrolującym działalność hazardową jest MF – wydaje i cofa licencje na kasyna i dla bukmacherów, sprawdza przejrzystość finansową spółek hazardowych
- KFS jest stałą komisją sejmową zajmującą się uchwalaniem prawa dotyczącego sektora hazardu
